czwartek, 10 stycznia 2008

Duchowny jako twórca literacki

Opis bibliograficzny pracy:
„Duchowny jako twórca literacki”


Literatura podmiotu:
1. Piotr Skarga, „Kazania sejmowe”,
2. Jan Paweł II „List do młodych całego świata”
3. Jan Twardowski, „Spieszmy się”,

Literatura przedmiotu:
1. Ignacy Chrzanowski, Historia literatury niepodległej Polski, Warszawa 1983, str.266-271
2. Literatura polska, tom 1, PWN, Warszawa 1984, str.434-435
3. Jan Pieszczachowski, „W krainie świętego luzu”, Miesięcznik literacko-społeczny „Literatura”, sierpień 1987, str. 41
4. Szkolny słownik motywów literackich, wyd. SKRYPT, Warszawa 2003, str.127, 153, 186, 241, 252, 277, 317, 413, 415

praca>>>>>>>>>

Duchowni, moim zdaniem, są jedną z najmocniej wpływających na nasze zachowanie grupą. Postaram się ukazać dlaczego tak sadze. Dobrymi przykładami twórczości duchownych są „Kazania sejmowe” Piotra Skargi, „List do młodych całego świata” Jana Pawła II i „Spieszmy się” Jana Twardowskiego.
„Kazanie sejmowe” Piotra Skargi to utwór krytykujący wady Rzeczypospolitej. Skarga postanowił wykorzystać swoje stanowisko i uświadomić zagrożenia płynące z niezgodności. I z tym właśnie zamiarem stworzone zostały "Kazania sejmowe", omawiające problemy trapiące Rzeczypospolitą. Skarga głosi, że jeżeli te właśnie problemy nie zostaną zlikwidowane grozi to zagłada Rzeczypospolitej. Każde z kazań poświęcone jest jednemu problemowi. Mówią one miedzy innymi o zachowaniu moralności przez rządzących. Sprawujący władze powinni być mądrymi ludźmi i mądrze wykonywać swoje obowiązki. Wiążą się one, owe kazania, w znacznym stopniu z patriotyzmem. Sadzi on, że każdy obywatel bez jakichkolwiek wyjątków ma obowiązek kochać ojczyznę i być wdzięcznym jej za wszystkie dobra jakie od niej otrzymuje: pieniądze, żywność, miejsce zamieszkania. Autor w utworze porównuje ojczyznę do okrętu. Kiedy on tonie, wszyscy powinni rzucić się do pomocy, aby nie pozwolić na jego zatopienie. Powinni wylewać wodę, zalepiać dziury, aby go ratować. Przedstawiają stosunki między obywatelami państwa i ukazują że naruszenie religii katolickiej to grzech przeciwko Bogu i Kościołowi. Według Skargi, religia i kapłaństwo są fundamentami państwa i jego potęgi. Wiara katolicka jest jedyną, i prawdziwą, i bez niej , zdaniem Skargi, państwo istnieć nie będzie. Za prawa sprawiedliwe uważa Skarga pisane, umieszczone na tablicach Mojżeszowych, duchowne, ustalone przez Kościół oraz królewskie i państwowe, ustanowione dla porządku, sprawiedliwości i karności. Przedstawił nadzieje jaką pokładał w Panu Bogu, który miał się zmiłować nad Polską. W „Kazaniach sejmowych” Piotr Skarga posługując się słowami Biblii i odwołując się do niej stara się wywrzeć wpływ na zmianę postępowania ludzi przyczyniających się do niszczenia kraju.
Na podstawie zapisanej w Ewangelii rozmowy Chrystusa z młodzieńcem Papież ukazał okres młodości jako szczególne bogactwo. Młodość jest czasem intensywnego odkrywania siebie, swoich talentów i uzdolnień. Papież odsłania rozwijającą się osobowość młodego chłopaka i dziewczyny. Zachęca do odkrycia w sobie skarbu jakim jest jedyny i niepowtarzalny potencjał, w którym zawiera się projekt przyszłego życia. Chrystus odpowiada swojemu młodemu rozmówcy z Ewangelii. Mówi: "nikt nie jest dobry, tylko sam Bóg". Słyszeliśmy, o co tamten pytał: "Nauczycielu dobry, co mam czynić, aby osiągnąć życie wieczne?" Jak postępować, ażeby moje życie miało sens, pełny sens i wartość? Tak byśmy przetłumaczyli jego pytanie na język naszej epoki. W tym kontekście odpowiedź Chrystusa znaczy: tylko Bóg jest ostatecznym oparciem dla wszystkich wartości, tylko On nadaje ostateczny sens naszej ludzkiej egzystencji. Bóg jest dobry - to znaczy: w Nim i tylko w Nim wszystkie wartości mają swe pierwsze źródło i ostateczne spełnienie: w Nim jest "alfa i Omega, Początek i Koniec". Tylko w Nim znajdują one swą prawdziwość i swe definitywne potwierdzenie. Bez Niego - bez odniesienia do Boga - cały świat wartości stworzonych zawisa jakby w ostatecznej próżni. Traci również swą przejrzystość, swą wyrazistość. Zło przedstawia się jako dobro, a dobro zostaje zdyskwalifikowane. Czyż nie wskazuje na to również i doświadczenie naszych czasów wszędzie tam, gdzie Bóg został odsunięty poza horyzont ocen, wartościowań, czynów...? Dlaczego tylko Bóg jest dobry? Dlatego - ponieważ On jest miłością. Także odpowiedź daje Chrystus słowami Ewangelii, a nade wszystko świadectwem własnego życia i śmierci: "Tak bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał...". Dlatego właśnie Bóg jest dobry, ponieważ: "jest Miłością". Pytanie o wartość, pytanie o sens życia - powiedzieliśmy - należy do szczególnego bogactwa młodości. Wyrywa się z samego serca poszukiwań i niepokojów związanych z projektem tego życia, jakie trzeba podjąć i urzeczywistnić. Jeszcze bardziej, gdy młodość jest doświadczona cierpieniem własnym lub głęboko świadoma cierpienia innych; gdy doznaje głębokiego wstrząsu wobec wielorakiego zła, jakie jest w świecie; wreszcie: gdy staje oko w oko z tajemnicą grzechu, ludzkiej nieprawości. Odpowiedź Chrystusa brzmi: tylko Bóg jest dobry... tylko Bóg jest Miłością. Odpowiedź ta może wydać się trudna. Równocześnie jest ona stanowcza i jest - prawdziwa. Niesie w sobie ostateczne rozwiązanie. Jan Paweł II modli się o to, abyśmy, my młodzi usłyszeli tę odpowiedź Chrystusa w sposób jak najbardziej osobisty.
Następnym przykładem twórczości duchowieństwa jest krótki ale bardzo treściwy wiersz „Spieszmy się”. Autor wiersza, ksiądz Jan Twardowski, ukazuje nam proste ale jak bardzo ważne myśli. Wierz pokazuje jak wiele rzeczy może rozłączyć ludzi i nie jest to tylko śmierć, również zło niedostatek miłości. Właśnie na tym ostatnim autor się skupił. Jego zdaniem kochać należy całym sercem z całych sił i nie tylko jedną osobę czy rzecz tylko cały świat. Miłość jest najważniejszym uczuciem i kategorią w całej poezji księdza Twardowskiego. Duchowny pragnie otworzyć nam oczy na wartości, które często ignorujemy, pokazać, iż to miłość jest najprawdziwszą esencją życia. . Ksiądz Twardowski chce w nim wskazać, iż człowiek nie został powołany, aby pozostać samotnym.
„Kazania sejmowe" nie należą do literatury religijnej, lecz są doskonale ułożonym traktatem politycznym o przebudowie państwa polskiego. Skarga jako katolik i patriota walczył o przywrócenie jedności religijnej w Polsce, wzmocnienie władzy królewskiej oraz usunięcie krzywd społecznych i praw niesprawiedliwych. Osiem "Kazań sejmowych" to osiem rozdziałów rozprawy politycznej o najważniejszych niedomaganiach Rzeczypospolitej, o sposobach ich przezwyciężenia. Piotr Skarga wykorzystuje swoje stanowisko i pragnie wpłynąć na losy państwa. Swoim postępowaniem daje przykład obywatelom i choć nie jest to w pełni utwór przedstawiający duchowość artysty ukazuje główne założenia jakie prezentował ksiądz Skarga. Ojciec Święty zaś, w utworze, widzi w młodości coś szczególnego i najpełniej wyraża jej istotę mówiąc, że młodość to nie tylko pewien okres życia ludzkiego, odpowiadający pewnej liczbie lat, ale to jest zarazem czas dany każdemu człowiekowi i równocześnie zadany mu przez Opatrzność. W tym czasie szuka on odpowiedzi na podstawowe pytania, jak młodzieniec z Ewangelii; szuka nie tylko sensu życia, ale szuka konkretnego projektu wedle którego to swoje życie ma zacząć budować. Od niedawna nieżyjący papież w liście przedstawia swoje przywiązanie do młodego pokolenia. Natomiast Jan Twardowski porusza bardzo ważny temat przemijania ludzkiego życia. Śmierć jest ukazana z perspektywy ludzi, którzy żegnają kogoś bliskiego, którym po ukochanej osobie zostaje jedynie para butów i cała masa wspomnień. Ukazuje tragiczna walkę tych, którzy zostali z przejmującym smutkiem i bólem . Jednocześnie w utworze zawarte jest przesłanie do czytelnika, aby zastanowił się nad swoim własnym życiem . Przejmujący jest apel autora: „Spieszmy się kochać ludzi tak szybko odchodzą”. Myślimy wtedy, czy także my swoim postępowaniem okazujemy bliskim nam ludziom jak bardzo ich kochamy. Dociera do nas jak rzadko w dzisiejszych czasach, tak rządzonych przez pieniądz, ludzie okazują sobie czułość.